Pad Thai to jedno z najbardziej rozpoznawalnych dań kuchni tajskiej — aromatyczne, słodko-słone i lekko kwaśne smażone kluski, które podbiły serca smakoszy na całym świecie. W poniższym tekście znajdziesz zarówno krótką historię i kontekst kulturowy tego specjału, jak i szczegółowy przepis krok po kroku, listę potrzebnych produktów oraz praktyczne porady dotyczące przyrządzania, wariantów i serwowania. Dzięki tym wskazówkom przygotujesz autentyczne, domowe danie przypominające te z ulicznych straganów Bangkoku.

Pochodzenie i historia

Pad Thai ma bogatą i ciekawą historię, która wiąże się z okresem modernizacji Tajlandii w XX wieku. W latach 30. XX wieku rząd premiera Prajaka Phibunsongkhrama zachęcał obywateli do przyjmowania narodowej kuchni jako formy jedności i oszczędności. W tym czasie intensywnie promowano dania na bazie makaronu ryżowego, które były tańsze niż ryż, a jednocześnie sycące. Efektem tych działań stało się rozpowszechnienie popularnej potrawy, która z czasem przybrała nazwę Pad Thai.

Tradycyjnie Pad Thai przygotowywany był na ulicznych wózkach i w małych jadłodajniach, gdzie kucharze smażyli składniki szybko na dużym ogniu, używając woka. Styl podania i smak różniły się regionalnie, a także w zależności od dostępności produktów. Dzięki łatwość adaptacji i wyraźnemu smakowi, Pad Thai stał się symbolem tajskiej kuchni i jednym z najczęściej zamawianych dań poza granicami kraju.

Co to jest Pad Thai — charakterystyka dania

Pad Thai to danie składające się z cienkiego makaronu ryżowego smażonego z dodatkami takimi jak jajko, tofu, warzywa i białko (np. krewetki lub kurczak). Charakterystyczny smak pochodzi z połączenia kwaśnego, słodkiego, słonego i lekko pikantnego — osiągniętego przez składniki takie jak tamaryndowiec, sos rybny i cukier palmowy. Danie zazwyczaj podaje się z świeżymi dodatkami: kiełkami fasoli, siekaną dymką, limonką i posiekanymi orzechami ziemnymi, a na wierzchu często trafia świeża kolendra.

Pad Thai to także przykład potrawy, w której liczy się technika: wysokie temperatury, szybkie smażenie i odpowiednia kolejność dodawania składników pozwalają uzyskać idealną teksturę makaronu i głębię smaku. Kluczem jest też przygotowanie sosu – zbalansowanego, intensywnego, a jednocześnie prostego.

Składniki — co będzie potrzebne

Podstawowe produkty

• 400 g cienkiego makaronu ryżowego (suchego, do Pad Thai)
• 2–3 łyżki oleju roślinnego (najlepiej o neutralnym smaku)
• 300 g krewetek oczyszczonych lub 300 g piersi z kurczaka pokrojonej w cienkie paski
• 200 g tofu (twarde, pokrojone w kostkę) — opcjonalnie zamiast mięsa dla wersji wegetariańskiej
• 3 duże jajko (roztrzepane)
• 150 g kiełków fasoli mung (opcjonalnie więcej do podania)
• 3–4 łodygi dymki, pokrojone w 3 cm kawałki
• 2 limonki (do podania)
• Świeża kolendra do dekoracji
• Posiekane orzechy ziemne do posypania

Składniki na sos Pad Thai

• 3 łyżki pasty z tamaryndowca (lub ekwiwalent: 2 łyżki soku z limonki + 1 łyżka octu ryżowego i więcej cukru)
• 3 łyżki sos rybny (dla wersji wegetariańskiej: sos sojowy + odrobina soli)
• 2–3 łyżki cukier palmowy (można zastąpić brązowym cukrem)
• 1–2 łyżeczki pasty z tamaryndowca lub koncentratu (jeśli używasz)
• Opcjonalnie: 1 łyżka sosu ostrygowego dla głębszego smaku
• Płatki chili lub świeża papryczka chili do smaku

Przygotowanie krok po kroku

Przygotowanie Pad Thai wymaga wcześniejszego przygotowania wszystkich składników — jest to danie smażone bardzo szybko, więc wszystko powinno być pod ręką. Zalecane jest użycie woka lub dużej, szerokiej patelni.

1. Przygotowanie makaronu

• Namocz makaron ryżowy w letniej wodzie przez 20–30 minut, aż zmięknie, ale nadal będzie al dente. Nie zalewaj wrzątkiem, bo stanie się zbyt miękki i się rozpadnie.
• Po namoczeniu odcedź makaron i odstaw na sicie — powinien być wilgotny, ale nie ociekający.

2. Przygotowanie sosu

• W miseczce wymieszaj tamaryndowiec, sos rybny, cukier palmowy i (opcjonalnie) sos ostrygowy. Spróbuj i dostosuj proporcje: powinno być wyraźnie kwaśne, słone i lekko słodkie.
• Jeśli używasz pasty tamaryndowej, rozcieńcz ją odrobiną wody przed dodaniem do mieszanki.

3. Smażenie

• Rozgrzej wok lub dużą patelnię na bardzo dużym ogniu. Dodaj olej.
• Smaż tofu (jeśli używasz) aż się zrumieni — wyjmij i odstaw.
• Na tym samym tłuszczu szybko obsmaż krewetki lub kawałki kurczaka, aż będą prawie gotowe — również odstaw.
• Zrób miejsce w środku woka: wlej nieco oleju, wlej roztrzepane jajko i zamieszaj tak, by ścięło się i powstały małe kawałki jajka.
• Dodaj namoczony makaron i wrzuć wcześniej przygotowany sos. Mieszaj energicznie, tak aby makaron równomiernie pokrył się sosem. Jeśli sos zbyt szybko się wchłania, dodaj 1–2 łyżki wody.
• Dodaj z powrotem tofu i krewetki (lub kurczaka), dorzuć kiełki i dymkę. Smaż jeszcze minutę, żeby składniki się połączyły, ale aby kiełki pozostały jędrne.

4. Wykończenie i podanie

• Przełóż Pad Thai na talerze. Posyp posiekanymi orzechami ziemnymi, pokrojoną kolendrą i dodatkową dymką.
• Podawaj z ćwiartkami limonki i (opcjonalnie) płatkami chili. Każdy może doprawić sobie do smaku.

Warianty i zamienniki

Pad Thai jest bardzo elastycznym daniem — można go łatwo dostosować do preferencji dietetycznych i dostępnych składników.

• Wersja wegetariańska/wegańska: pomiń krewetki i sos rybny, użyj tofu i dodaj sos sojowy lub tamari. Do słodzenia zamiast cukru palmowego można użyć syropu z agawy.
• Opcja bezglutenowa: upewnij się, że sos rybny i sos sojowy (jeśli używasz) są oznaczone jako bezglutenowe. Makaron ryżowy naturalnie nie zawiera glutenu.
• Mięsne warianty: oprócz krewetek i kurczaka można użyć cienko pokrojonej wołowiny lub mieszanki owoców morza.
• Jeśli nie masz pasty tamaryndowca, możesz przygotować substytut z soku z limonki i odrobiny octu (ale smak będzie nieco inny).

Porady i typowe błędy

Aby Pad Thai wyszedł autentyczny i smaczny, warto zwrócić uwagę na kilka elementów technicznych:

• Wysoka temperatura: smażenie powinno być szybkie i na mocnym ogniu — to nada potrawie charakterystyczny „wok hei” (zapach i smak woka).
• Kolejność dodawania składników: jajka i sos dodaje się zazwyczaj przed makaronem lub razem z makaronem — ważne, by jajko ścięło się w małe kawałki i dobrze połączyło z makaronem.
• Nie rozgotuj makaronu: namaczaj go tak, by był miękki, ale nie papkowaty. Krótko smaż, aby osiągnąć odpowiednią strukturę.
• Balans smaków: testuj sos przed dodaniem do woka i dopasuj proporcje kwaśnego, słodkiego i słonego do własnych preferencji.
• Przygotuj wszystkie składniki wcześniej (mise en place) — smażenie trwa kilka minut i nie ma czasu na szukanie dodatków.

Podawanie i towarzystwo

Pad Thai najlepiej serwować od razu po przygotowaniu — wtedy ma najlepszą teksturę i aromat. Typowe dodatki to: plasterki limonki, dodatkowe kiełki fasoli, chili w cienkich plasterkach i posiekana kolendra. Danie świetnie komponuje się z lekkim piwem azjatyckim, herbatą jaśminową lub letnim koktajlem na bazie limonki i imbiru.

Wartości odżywcze i zdrowie

Pad Thai jest daniem zrównoważonym: dostarcza węglowodanów z makaronu, białka z jajek, tofu i/lub krewetek oraz błonnika i mikroelementów z kiełków i świeżych ziół. Jednak warto kontrolować ilość oleju i cukru (zwłaszcza cukru palmowego) jeżeli zależy nam na niższej kaloryczności. Wybierając wersję z większą ilością warzyw i chudym białkiem, można uzyskać zdrowszą alternatywę bez utraty smaku.

Podsumowanie

Pad Thai to uniwersalne danie, które łączy prostotę przygotowania z bogactwem smaków. Kluczem do sukcesu jest odpowiedni makaron ryżowy, zbalansowany sos z udziałem tamaryndowca i sosu rybnego, a także szybkie smażenie na dużym ogniu. Niezależnie od tego, czy wybierzesz wersję z krewetkami, kurczakiem czy tofu, możesz łatwo dopasować przepis do swoich potrzeb i upewnić się, że każdy kęs będzie pełen autentycznych smaków Tajlandii. Nie zapomnij o świeżych dodatkach: limonce, kolendrze i posiekanych orzechach ziemnych — to one często decydują o ostatecznej kompozycji smaku.